Gıdanı Kurtar

Anasayfa / Gıda İsrafı ve Kaybı Nedir ?

Gıda İsrafı ve Kaybı Nedir ?

Bir savunuculuk faaliyeti yürütebilmek için gıda kaybı ve gıda israfı kavramlarının literatürdeki anlamlarının bilinmesi gerekmektedir. Gıda kayıpları, “tedarik zincirinin çeşitli aşamalarında insan tüketimi için mevcut olan yenilebilir gıda miktarındaki azalmadır” olarak tanımlanmaktadır. Gıda ürünlerindeki sayısal kayıplara ek olarak, kalite açısından da bozulmalar yaşanabilir ve bu durum ekonomik açıdan ve besin değeri bakımından kayıplarla sonuçlanabilir (FAO,2019). Gıda israfı, temel olarak gıda sisteminin dağıtım, hizmet sektörü ve hane halkı düzeyinde hala değeri (sosyal, ekonomik ve besinsel) varken, güvenilir gıdanın ıskartaya ayrılması ya da atılması kararından kaynaklanmaktadır (FAO,2019).

Gıda kayıpları ve israfı, açlık ve kötü beslenme ile birlikte küresel sorunlar arasında ilk sırada yer almaktadır. Gıda kayıpları ve israfı, çiftçiler, tüketiciler ve gıda değer zincirindeki diğer paydaşlar için yüksek düzeyde bir ekonomik zarara yol açmakta ve bu da bir ülkenin ekonomik kaybı ve çevre üzerinde olumsuz etkilere sebep olması anlamına gelmektedir. Gıda kaybı ve israfının önlenmesi 2015 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA’lar) içinde yer almıştır. SKA 12.3 alt hedefi olarak “2030’a kadar perakende ve tüketici düzeylerinde kişi başına düşen küresel gıda atığının yarıya indirilmesini ve hasat sonrası kayıplar dâhil üretimdeki ve tedarik zincirlerindeki gıda kayıplarının azaltılması” belirlenmiştir. Gıda Kurtarma Derneği olarak, öne çıkarılan “Gıdanı Kurtar” sloganıyla Türkiye’deki gıda kaybı ve israfının azaltılması ve önlenmesi esas hedef olarak belirlenmiş olup; Gıdanı Kurtar I ve Gıdanı Kurtar II projeleriyle gıdanın tüketim öncesindeki ve tüketim aşamasındaki serüvenine doğrudan ve dolaylı bir şekilde dokunabilmek istenmektedir.

Savunuculuk Nedir ?

Gıda kayıpları ve israfı, açlık ve kötü beslenme ile birlikte küresel sorunlar arasında ilk sırada yer almaktadır. Gıda kayıpları ve israfı, çiftçiler, tüketiciler ve gıda değer zincirindeki diğer paydaşlar için yüksek düzeyde bir ekonomik zarara yol açmakta ve bu da bir ülkenin ekonomik kaybı ve çevre üzerinde olumsuz etkilere sebep olması anlamına gelmektedir. Gıda kaybı ve israfının önlenmesi 2015 yılında Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA’lar) içinde yer almıştır. SKA 12.3 alt hedefi olarak “2030’a kadar perakende ve tüketici düzeylerinde kişi başına düşen küresel gıda atığının yarıya indirilmesini ve hasat sonrası kayıplar dâhil üretimdeki ve tedarik zincirlerindeki gıda kayıplarının azaltılması” belirlenmiştir. Gıda Kurtarma Derneği olarak, öne çıkarılan “Gıdanı Kurtar” sloganıyla Türkiye’deki gıda kaybı ve israfının azaltılması ve önlenmesi esas hedef olarak belirlenmiş olup; Gıdanı Kurtar I ve Gıdanı Kurtar II projeleriyle gıdanın tüketim öncesindeki ve tüketim aşamasındaki serüvenine doğrudan ve dolaylı bir şekilde dokunabilmek istenmektedir.

GKTD için Savunuculuk Nedir ?

GKTD gıdayı atık olmaktan kurtararak, çeşitli yollarla özellikle fazla gıdayı tekrar dağıtım mekanizması içine sokarak gıda atığını minimize etmekte ve gıda ihtiyacı içinde olan insanlar başta olmak üzere gezegenimizin sürdürülebilirliği için savunuculuk yapmaktadır. Bugüne kadar yaptığı çalışmalar ve sahip olduğu deneyim baz alındığında GKTD için savunuculuk, basit ve kapsayıcı bir biçimde aşağıdaki şekilde tanımlanabilmektedir.
“İhtiyaç içinde olan insanların gıda gereksinimini gidermeyi, gıdayı atık olmaktan kurtarmayı ve gıda atığı miktarını minimize etmeyi amaçlayan her tür aksiyonun uygulamasını destekleyen, karar vericileri, paydaşları ve ilgili tarafları doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen, kanıtlanmış veriye dayalı organize bir süreçtir.”